Fakatau maí - fakatau mai ‘o e ngaahi koloa mo e ngaahi sēvesi kiate kimautolú
‘Oku kumi ma‘u pē ‘e he Kāinga Ora – Homes and Communities ha kau hū koloa mo fakahoko ngāue ‘oku nau filio‘i fo‘ou, falala‘anga mo ma‘ama‘a.
‘Oku fakahoko ‘a ‘emau ngaahi ngāue fakatau kotoa pē ‘i loto ‘i he fa‘unga ngāue ‘a e
- Ngaahi Tu‘utu‘uni mo e Fakakaukau Tefito ki he Fakatau Mai ‘a e Pule‘angá (The Government Procurement Rules and Principles)
- Tu‘utu‘utu‘uni Ngāue mo e Fale‘i ki he Fakahoko Ngāue ‘a e Kāinga Ora
Ko e me‘a ‘oku mau fakahokó
Ko e Kulupu ki he Fakatau Maí (Procurement Group) ko ha senitā ia ki he taukei fakakomēsialé. ‘Oku mau fatongia‘aki ‘a hono fokotu‘utu‘u mo hono tokanga‘i ‘o e palani fakatau maí, hono filí, alea‘i ‘o e ngaahi konitulekí mo hono leva‘i ‘o e kau fakatau mai ‘o e ngaahi koloá, sēvesí mo e ngaahi ngāué, kau ai ‘a e ngāue langa ma‘á e kautahá.
Ko e founga ‘o ‘emau fakahoko ngāué
‘Oku mau lelei‘ia ange ke ngāue‘aki ‘a e ngaahi fokotu‘utu‘u lolotonga ki he fakatau maí (ngaahi konitulekí mo e ngaahi pēnoló) kimu‘a pea mau toki a‘utaki atu ki he māketí mo ha ngaahi faingamālie tala mahu‘inga. ‘E tu‘uaki atu ‘i he Government Electronic Tendering Service (GETS) ‘a e ngaahi faingamālie fo‘ou ke fakatau mai ha ngaahi koloa, sēvesi pe ngaahi ngāue ke fakalelei‘i / fakafo‘ou ha me‘a ‘a ia ‘oku laka hake ‘i he $100,000 mo ha ngaahi ngāue langa fo‘ou ‘oku laka hake ‘i he $10 miliona. Ko e sēvesi ta‘etotongi ko ‘ení ‘oku fakafaingamālie‘i atu ia ‘e he Ministry of Business, Innovation and Employment (MBIE).
Kapau ‘okú ke fie fengāue‘aki mo kimautolu, te ke lava ‘o lēsisita ‘aki ha‘o vakai atu ki he gets.govt.nz(external link)
‘Oku mau toe ngāue‘aki foki ‘a e Tenderlink, ko e taha ia ‘o e ngaahi fa‘unga fakatau mai faka‘ilekitulōnika lahi taha ‘i he Hemisifia Tongá. Vakai ki he ngaahi faingamālie lolotonga ‘i he Tenderlink(external link).
Kuo fokotu‘u ‘e he Kāinga Ora ha ngaahi pēnolo ‘o ha kau fakatau ke nau fakatau mai ha ngaahi koloa, sēvesi mo ha ngaahi ngāue. Ko e ngaahi pēnoló ni ‘oku kei ‘atā (‘a ia te mau tali ha ngaahi tohi kole mai ki ai ‘i ha fa‘ahinga taimi pē) pe kuo tāpuni.
‘Oku mahu‘inga ‘aupito kiate kimautolu ‘a e malu mo e hao ‘a ‘emau kau ngāue fakakonitulekí, ko ia ai kuo mau ngāue fakataha mo homau ngaahi hoa ngāue ki he Mo‘ui Leleí & Malu mo e Haó (H&S) ke fokotu‘u ha fiema‘u atu ke fuofua paasi ‘a e kau fakatau mai kotoa pē ‘oku nau fie fakahoko ha ngaahi sēvesi langa ma‘a kimautolu, ‘i he ngaahi fiema‘u ki he H&S. Kuo pau ke fuofua paasi ‘a e tu‘unga H&S ‘a e kau fakatau maí kimu‘a pea nau toki fakatau mai ha ngaahi sēvesi langa ki he‘emau kautahá.
Lau ‘a ‘emau ngaahi fokotu‘utu‘u lolotonga ki hono kumi ‘o e kau fakataú.
Kuo fakafo‘ou ‘e he Kāinga Ora ‘a e fōtunga ‘o ‘ene Conditions of Contract for Consultancy Services (CCCS). Ko e muimui atu ‘eni ki he ngaahi fealea‘aki mo e ngaahi kautaha tefito ‘i he mala‘e ngāué ‘o hangē ko e Te Kāhui Whaihanga New Zealand Institute of Architects mo e Association of Consulting and Engineering New Zealand. ‘Oku mau hounga‘ia ‘i he ngaahi fakakaukau mataotao na‘e ‘omai meí he ongo kulupú ni mo e founga fengāue‘aki na‘e fakahoko ‘i he ngāue ke fakahoko ‘a e fakafo‘oú ni.
Tukuhifo ha tatau ‘o e pepa kuo ‘osi fakafo‘oú [PDF, 943 KB].
Kātaki ‘o fetu‘utaki mai mo ha‘o fakakaukau ‘o fakafou ‘i he cccsfeedback@kaingaora.govt.nz
Ko ‘emau Tu‘utu‘uni Faka‘ulungāanga ma‘á e Kau Fakatau Maí ko ha ngaahi tu‘utu‘uni ia kuo pau ke muimui ki ai ‘a ho‘omou kau ngāué mo e kau hoa ngāue fakakonitulekí (sub-contractors) ‘i he taimi te nau fakahoko ai ha ngaahi ngāue ‘o fakafofonga‘i ‘a e Kāinga Ora. Ko e kau ngāue fakakonituleki maí ko ha fakalahi ia ‘o homau nima fakahoko ngāué, ‘o ‘uhinga ia ‘oku mou fakafofonga‘i ‘a e ngaahi faka‘amu mo e ngaahi me‘a ‘oku fakamahu‘inga‘i ‘e he Kāinga Ora, ki he‘emau kau nofo totongí.
Tukuhifo ‘a e Tu‘utu‘uni Faka‘ulungāanga ma‘á e Kau Fakatau Mai ‘a e Kāinga Ora [PDF, 825 KB]
‘Oku mau fakahoko atu ha ngāue ki he lahi ‘o e fiema‘u fale nofo‘anga ma‘á e kakaí ‘aki ‘a hono fakalahi hake ‘o ‘emau polokalama langá mo hono toe fakafo‘ou ‘o ‘emau ngaahi ‘api lolotongá. ‘Oku mau ‘inivesi ‘a e pa‘anga fakafuofua ki he $2.6 piliona ‘i he fakatau mei tu‘á, ‘o ‘oatu ai ki he kau hū koloá / fakatau maí ha ngaahi faingamālie ke ma‘u ai ha‘anau ngāue mo tokoni mai kiate kimautolu ke a‘usia ‘a ‘emau taumu‘a ko hono fakaai ha ngaahi ‘api mo e ngaahi komiunitī ma‘á e kakai tu‘u lavea ngofua taha ‘i hotau fonuá. Ko ha kasitomā falala‘anga ‘a e Kāinga Ora ‘a ia ‘okú ne tukupā ke totongi atu ‘a ‘ene kau hū koloá / fakatau maí ‘i he taimi totonú.
‘Oku mau ‘oatu ki he MBIE ha‘amau Palani Fakatau Mai Fakata‘u (Annual Procurement Plan - APP), ‘a ia ko ha fakafuofua fakata‘u ia ‘o ‘emau ngaahi fakatau mai ‘oku mau ‘amanaki fakahokó. ‘Oku fakakau ‘a e APP ‘i he lisi kuo fakatahataha‘i ‘o e ngaahi fakatau ‘oku ‘amanaki ke fakahoko ‘e he Pule‘anga Nu‘u Silá.
Fakatokanga‘i: Ko e ngaahi fakatau mai ‘oku palani ke fakahokó ‘oku lava pē ke toe liliu pe kaniseli. Ko e fakamatalá ni ‘oku taumu‘a ia ki he palani ‘ata‘atā pē. ‘Oku ‘ikai ke ne fakafofonga‘i ‘e ia ha fanongonongo pe fakaafe atu ke fai mai ha tohi tala mahu‘inga ki ai, pea ‘oku ‘ikai ko ha tukupā pau ia kiate kimautolu ke mau fakahoko ‘a hono fakatau ‘o e ngaahi koloa mo e sēvesi ko iá
‘Okú ke fie fengāue‘aki mo kimautolu? Vakai ki he ngaahi faingamālie ‘oku lolotonga ‘atā atu ‘i he Tenderlink(external link) pe vakai ki he Government Electronic Tendering Service(external link) (GETS)
Kapau ‘oku ‘ikai ha ngaahi aleapau tu‘upau ki he ngaahi koloa mo e sēvesi kuo ‘ota ‘i ha ‘ota fakatau, ‘e lau leva ki ai ‘a e ngaahi tu‘utu‘uni mo e ngaahi makatu‘unga fakalūkufua ‘a e Kāinga Ora.
‘E lau kuo tali ‘e he kau fakatau maí ‘a e ngaahi tu‘utu‘uni mo e makatu‘unga fakalūkufua ko ‘ení ‘i he‘enau fakatau mai ha fa‘ahinga koloa / sēvesi kiate kimautolu.
Fakahinohino ki he Fengāue‘aki mo e Kau Fakatau Maí [PDF, 431 KB]
Ko e Pā Harakeke, ‘a ‘emau Fa‘unga-ngāue Ki He Lelei Fakasōsialé mo Hono Leva‘i Lelei ‘a e Ngaahi Fakamolé, ‘okú ne fokotu‘u atu ‘a e founga ngāue ‘e ngāue‘aki ‘e he Kāinga Ora ki he‘ene ngaahi fakatau maí koe‘uhí ke ma‘u ai ha ola lelei fakasōsiale mo tu‘uloa ‘o fakatatau ki he Fa‘unga Ngāue ‘a e Pule‘angá ki he Ngaahi Ola Fakalūkufuá, pea mo fenāpasi mo ‘emau ngaahi taumu‘a fakakautaha fakataumu‘a-paú.
Kuo ohi mai ‘e he Kāinga Ora ‘a e Harakeke (lou‘akau tu‘ufonua) ko ha faka‘ilonga ia ‘o ‘emau polokalama fakatau mai ‘oku ola lelei fakasōsiale mo tu‘uloá, ‘o ne fakafofonga‘i ai ‘a ‘emau fakaili ‘o ha ngaahi ola tu‘uloa ma‘a Nu‘u Sila.
‘Oku fokotu‘u ‘e he MBIE ‘a e ngaahi makatu‘unga ki he fakahoko ngāue leleí ‘i hono fakatau mai ‘o e ngaahi koloá, sēvesí mo e ngāué ‘e he Sekitoa Fakapule‘anga ‘a Nu‘u Silá. ‘Oku ngāue‘aki ‘e he Kāinga Ora ‘a e ngaahi makatu‘unga ko ‘ení ‘i he‘ene ngaahi fakatau maí.
‘Oku ‘i ai ‘a e fakahinohino ‘a e MBIE ko ha konga ia ‘o e langa ngāue ‘a e Pule‘angá ke tokoni ki he kau fakatau maí ke toe lelei ange ‘a ‘enau fengāue‘aki mo e Pule‘angá mo poupou ki he ngaahi founga fakatau mai ‘oku leleí.
Founga ki he fakatau mai ki he Pule‘angá - ko e fakahinohinó(external link)
Ko e fakahinohinó ‘okú ne:
- fakaai ha fakamatala fakalūkufua nounou ‘o e māketi ‘a e Pule‘angá
- fakamatala‘i ‘a e ngaahi tu‘utu‘uni mo e ngaahi founga ngāue ‘oku muimui ki ai ‘a e ngaahi kautaha fakapule‘angá ke fakatau mai ‘aki ‘a e ngaahi koloá mo e sēvesí
- fokotu‘u atu ‘a e feitu‘u ke kumi mei ai ha ngaahi faingamālie meí he Pule‘angá
- ‘oatu ha ngaahi fakakukau tokoni ki hono teuteu‘i mo hono fakahū ‘o ha tohi tala mahu‘inga, ke tokoni atu ke toe lelei ange ai ho faingamālie ke ke fakatau mai ai ha ngaahi koloa pe sēvesi ki he Pule‘angá
- fakamatala‘i atu ‘a e ngaahi lea fakatekinikale angamaheni ‘oku faka‘aonga‘i ‘i he founga tala mahu‘ingá.
Ki ha fakamatala lahi ange lau ‘a e fakamatala ma‘á e kau fakatau maí – ‘i he uepisaiti ‘a e Government Procurement(external link).
‘Oku mau ngāue ki he ngaahi ‘omai fakakaukau mo e ngaahi lāunga ‘a e kau fakatau maí ‘o fakatatau ki he Tūhulu Fakahinohino ‘a e MBIE ki he ‘Omai Fakakaukau mo e Ngaahi Lāunga ‘a e Kau Fakatau Maí (MBIE’s Guide to Supplier Feedback and Complaints).
Kapau ‘oku ‘i ai ha ngaahi me‘a ‘oku mou hoha‘a ki ai pe fakakaukau ke ‘omai fekau‘aki mo ha fo‘i founga fakatau mai tu‘upau, ‘īmeili ki he ProcurementComplaints@kaingaora.govt.nz pea te mau fakapapau‘i atu ‘a hono ma‘u ‘o ho‘o fetu‘utakí ‘i loto ‘i he houa ‘e 48.
‘Oku toe ‘oatu foki ‘e he MBIE ha sēvesi fakapulipuli ke ‘omai ki ai ‘a e fakakaukau ‘a e kau fakatau maí.
Ko e founga ngāue ki hono fakahoko ‘o ha lāunga faka‘ofisiale ‘oku fokotu‘u atu ia ‘i he Guide to Supplier Feedback and Complaints(external link).
Fetuʻutaki mai kiate kimautolu
Kapau ‘e liliu ‘a e fakamatala ki ho‘o ‘akauni pangikeé, tu‘asilá, hingoa ‘o ho‘o kautahá pe ko ha fa‘ahinga fakamatala kehe na‘e ‘osi ‘omai kimu‘a atu, ‘īmeili mai kiate kimautolu ‘i he newsuppliersetup@kaingaora.govt.nz koe‘uhí ke lava ‘e he‘emau timi Purchase to Pay ‘o fakahoko ‘a e ngaahi liliu ‘oku fiema‘u ki aí.
Ko e ngaahi faka‘eke‘eke kotoa pē fekau‘aki mo ‘emau ngaahi faingamālie lolotonga ki he tohi tala ngāué kuo pau ke ‘omai ia ‘o fakatatau ki he ngaahi fakaikiiki ‘i he tohi tala ngāue pau ko iá.
Ki ha ngaahi faka‘eke‘eke fakalūkufua pe ‘omai ‘o ha fakakaukau, fetu‘utaki ki he‘emau Timi Fakatau Maí (Procurement Team) ‘i he procurement@kaingaora.govt.nz.
Kuo fakafo‘ou ‘a e peesí: 28 Fēpueli 2023