Pā Harakeke - Fa‘unga-ngāue Ki He Lelei Fakasōsialé mo Hono Leva‘i Lelei ‘a e Ngaahi Fakamolé

Vīsoné

‘I he taimi ‘o e fakafehokotaki mo e kau fakatau maí, ‘oku feinga ‘a e Kāinga Ora ke tuku atu ha ngaahi ola lelei fakasōsiale mo fakakomēsiale ‘aki ‘a hono fakatahataha‘i ‘o e ngaahi taumu‘a ngāue ki he lelei fakasōsialé mo e leva‘i lelei ‘o e ngaahi fakatau maí, ‘i he taimi ‘oku fe‘unga ai ke fakahoko ‘ení.

‘Oku mau feinga ke lālanga fakataha ‘a e ngaahi taumu‘a ngāué ni mo ‘emau ngaahi taumu‘a ngāue fakakomiunitií mo e fakakomēsialé, ke fakapapau‘i ‘oku au tatau ‘a e ngaahi fe‘unú koe‘uhí ke hoko ‘a e ngaahi ola ‘oku lālanga ‘e he Kāinga Ora ma‘a Aotearoa Nu‘u Silá ‘o mālohi mo fefeka, ‘o hangē tofu pē ko e natula ‘o e harakeké.

Ngaahi Taumu‘a Ngāué

• Hokosia ha ngaahi komiunitī mo‘ui matu‘uaki mo longomo‘ui ma‘á e kakai Nu‘u Sila kotoa pē
• Liliu ‘a e tō‘onga nofo, mo‘ui mo e ngāue ‘a e kakai ‘o Nu‘u Silá
• Hu‘u taha ‘a e tokangá ki he tu‘unga lelei ‘a e mo‘ui ‘a e kau kasitomā lolotongá mo kinautolu ‘i he kaha‘ú

‘E ‘ikai lava ‘a e Kāinga Ora ‘o tuku atu ‘eni ‘iate ia pē. ‘Oku mau hoa ngāue mo ha ni‘ihi kehe, kau ai ‘a e ngaahi kōsilió, ngaahi kautaha fakapule‘angá, pule‘anga fakakoló, Iwi mo e ngaahi Kulupu ‘a e Kakai Maulí (Rōpū Māori), ngaahi kautaha fakahoko ‘o e ngaahi ngāue lalahí, ngaahi kautaha langa fakalakalaka fakataautahá, ngaahi hoa ngāue fakakomēsialé, kau fakatau maí pea mo e ngaahi kautaha tokonaki nofo‘anga ma‘á e komiunitií, ke tuku atu ha ngaahi ola lelei ‘oku hoa mo e ngaahi fakamolé.

‘Oku poupou atu ‘a ‘emau Fa‘unga-ngāue Ki He Ola Lelei Fakasōsialé mo Hono Leva‘i Lelei ‘a e Ngaahi Fakamolé ki he‘emau ngaahi taumu‘a ngāue fakakautahá pea mo ‘emau vīsone tefito ko ia ke fakahoko ha ngaahi liliu lelei ‘aki hano langa ‘o ha ngaahi ‘api, komiunitī mo ha ngaahi mo‘ui ‘oku lelei mo faka‘ofo‘ofa ange, pea ‘oku fenāpasi ia mo e taumu‘a ngāue ‘a e Pule‘anga Nu‘u Silá ‘o hono ‘oatu ha ngaahi ola lelei ange ‘o fakafou ‘i he ngaahi fakamolé, ‘oku ui ko ‘ene ‘Broader Outcomes Framework’ (Fa‘unga Ngāue ki he Ngaahi Ola Fakalūkufuá).

Ko e ngaahi taumu‘a ngāue ‘a e Kāinga Ora ki he Fakatau Mai ‘oku Lelei Fakasōsialé mo Leva‘i Lelei ‘a e Fakamolé ko e tūpuna (ngaahi lau‘i harakeke matu‘otu‘á) ‘a ia ‘oku mau lālanga atu ki he fa‘unga ‘o ‘emau ngāue ki he fakatau maí. ‘Oku fekaukau‘aki ‘a e ngaahi tūpuna ko ‘ení, pea ‘i he faka‘au ke fālute ‘eni ki he‘emau taukei ngāué ‘i he ‘alu ‘a e taimí, ‘e fakautuutu ai ‘a ‘emau lava ‘o tuku atu ha ngaahi ola tau tonu mo lelei.

Ko ‘Emau Ngaahi Tukupā Tefitó

Lolotonga ‘o ‘emau fakakau atu ‘a e ngaahi taumu‘a ki he lelei fakasōsialé mo e leva‘i lelei ke tu‘uloá ki he‘emau ngaahi faingamālie fakatau maí, ‘oku tataki kimautolu ‘e he ngaahi tukupā mo e ngaahi taumu‘a ko ‘ení.

Fakakaukau‘i mo faka‘atā ha faingamālie ki he ngaahi fekau‘aki ki ai ‘a e Kakai Maulí

• Fakafehokotaki mo e Iwi/ Rōpū Māori ke mahino‘i mo fakakau atu ‘a e ngaahi vakai meí he Te Ao Māori.
• ‘lo‘i, fakatokanga‘i mo malu‘i ‘a e ngaahi fekau‘aki ki he kelekele ‘a e Kakai Maulí.
• Mahino‘i ‘a e ngaahi aleapau fakakonituleki mo e ngaahi sino ngāue Maulí pea fakatupulaki hake ‘a ‘enau taukei fakakomēsialé.
• Poupou mo fakamafeia ‘a e ngaahi faka‘ānaua ‘a e Iwi/ Rōpū Māori.
• Fakakau atu ‘a e Te Ao Māori mo e ngaahi ola ‘oku taumu‘a ke ma‘ú ‘i he‘emau ngaahi konituleki tefitó.

Fakaivia ‘o ha Ngaahi Komiunitī ‘oku Tupulaki

• Kamata‘i ha ngaahi faingamālie ma‘á e kau kasitomā ‘a e Kāinga Ora ke nau kau mai ki he ngaahi polōseki fakakoló.
• Fakamu‘omu‘a ‘a e mo‘ui lelei mo e malu mo hao ‘a e kau ngāué mo e ngaahi komiunitií.
• Fakapapau‘i ‘oku fehokotaki ‘a e kau fakatau maí ki he ngaahi komiunitī ‘oku nau ngāue aí.
• Fakaai ha ngaahi faingamālie ma‘á e ngaahi pisinisi Pasifikí, ngaahi pisinisi ki he lelei fakasōsialé mo e ngaahi pisinisi fakafeitu‘ú.
• Kamata‘i ha ngaahi faingamālie ma‘á e ngaahi pisinisi ki he lelei fakasōsialé ke nau kau atu ki ha ngaahi polōseki.

Fakalahi atu ‘a e Ngaahi Faingamālie ki he Fakalakalaka ‘o e Kau Ngāué mo e Ma‘u Ngāué

• ‘Inivesi ‘i ha ngaahi faingamālie ki hono langa hake ‘o e ngaahi taukei ngāué ma‘á e ngaahi kulupu ‘oku mau tāketi‘í.
• Fakalotolahi mo poupou atu ki he‘emau kau fakatau maí ke nau kau ‘i ha ngaahi polokalama ako faka‘ofisiale ke ma‘u ai ha faka‘ilonga (cadetship) mo ha ngaahi ako ngāue.
• Poupou atu ki ha ngaahi halanga ki he ma‘u ngāué ma‘á e ngaahi kulupu ‘oku mau tāketi‘í tautautefito ki he Kakai Maulí.
• Kumi ha ngaahi faingamālie ke ma‘u mei ai ha ngaahi koloa mo e sēvesi meí he ngaahi pisinisi ki he lelei fakasōsialé mo e ngaahi pisinisi fakafeitu‘ú.

Ke Mau Hoko ko ha Takimu‘a ‘i he Fakatolonga ‘o e ‘Ātakaí

• Fakapapau‘i ‘oku fakakau ‘i hono palani‘i ‘o e langá ‘a hono fakasi‘isi‘i hifo ‘o e vevé, mo hono fakakaukaua ‘o e toe fakafo‘ou ke ngāue‘akí, mo e faka‘auha ‘i he ‘osi ‘a ‘ene ‘aongá.
• Fakapapau‘i ko e ngaahi langa fo‘ou kotoa pē ‘oku fakakau atu ki ai ha ngaahi koloa ‘e tu‘uloa pea lelei‘ia ange ke ngāue‘aki ki ai ‘a e ngaahi koloa ‘e toe ala fakafo‘oú, ‘i he taimi ‘oku fa‘u ai ‘a e koloá.
• Faka‘ai‘ai mo poupou atu ki he kau fakatau maí ke ‘i ai ha‘anau ngaahi tāketi ki hono holoki hifo ‘o e kāponí.
• Fakapapau‘i ‘oku leva‘i lelei ‘a e ngaahi uesia ki he leva‘i lelei ke tu‘uloá ‘o fakafou ‘i he‘emau ngaahi founga ma‘u‘anga koloá, kau ai ha ngaahi founga ke faka‘ehi‘ehi ai mei hono ngāue maumau ‘aki ‘o ha ngaahi nāunau, ivi mo ha koloa pea toki fakatau mai pē ‘a e me‘a ko ia ‘oku fiema‘ú.
• Ngāue atu ke fakapapau‘i ‘oku ‘ikai ke mau tānaki atu ki ha ngaahi ola tamaki ‘o fakafou ‘i he‘emau ngaahi founga fakatau maí.
• Filifili ‘a e ngaahi koloá ‘o tataki ‘e hano ‘analaiso ‘o e ngaahi fakamole ki hono ‘aonga kakató mo e uesia ‘o e ‘ātakaí.