‘I ha ngaahi tu‘unga makehe ‘e ni‘ihi, ‘i he taimi ‘oku palani ai ha tokotaha ma‘u ‘api fakafo‘ituitui ke langa ha ‘ā pe fai ha ngaahi fakalelei/fakalahi ki ha ‘ā kuo ‘osi tu‘u ‘i he vaha‘a ‘o homau ngaahi ‘apí mo ‘enau ngaahi ‘apí, ‘e vakai‘i ‘e he Kāinga Ora ke fai ha tokoni ‘o a‘u hake ki he vaeua ‘o e fakamole ki aí.

Ki mu‘a ke kamata ‘a e ngāué, ‘e fiema‘u ke faitohi mai ‘o ‘omai ha tohi kole pea mo e ngaahi fakamatala pau fekau‘aki mo e ‘ā ‘oku palani ke langá.

Ko hono palani mo hono fokotu‘utu‘u ‘o e ngāué ‘oku kei hoko pē ia ko e fatongia ‘o e tokotaha ma‘u ‘apí, neongo ia ‘oku mau fokotu‘u atu ha ngaahi makatu‘unga si‘isi‘i taha ki he tu‘unga leleí mo e malú.

‘Oku fiema‘u ‘e he Kāinga Ora ha ‘ā papa pe kalasi ‘ā ‘oku ngāue‘aki ki he vai kaukaú, ka ko e fakalūkufuá ke ‘oua ‘e mā‘olunga ange ‘i he mita ‘e 1.2 neongo ‘e ala tali ‘a e ngaahi fa‘ahinga ‘ā kehé kapau ‘oku lelei fe‘unga mo ‘ikai fakamole pa‘anga.

Me‘a ‘oku  fiema‘u ke ke ‘omai ki he Kāinga Ora.

‘E fiema‘u ke ke ‘omai kiate kimautolu ‘a e ngaahi fakaikiiki ko eni ‘i laló:

  • ho hingoá mo e fakaikiiki ki he fetu‘utakí
  • ho tu‘asila kakató kau ai ‘a e kolo lahi (city) mo e tūkuikoló (suburb), mo e tu‘asila ‘o e ‘api ‘a e Kāinga Ora
  • ha fakatātā pe la‘itā ‘oku hulu‘i meí he ‘ataá ‘a ia ‘oku hā ai ‘a e laine ngata‘angá/ngaahi konga ‘o e laine ngata‘anga ‘okú ke palani ke fetongí pe fokotu‘u ki ai ha ‘ā fo‘oú
  • ngaahi la‘itā ‘o e tu‘unga lolotonga ‘o e ‘aá/ngata‘angá (pe ‘ikai ko ia ha ngaahi ‘aá pe fakangatá)
  • ko e fa‘ahinga ‘ā ‘okú ke taumu‘a ke langá (kau ai hono lōloá mo e mā‘olungá, ko e ngaahi nāunau ‘e ngāue‘akí mo e fakaikiiki ki he fakava‘é)
  • mahu‘inga/fakamole ‘o e ‘aá, pea ‘okú ke loto nai ke tokoni atu ‘a e Kāinga Ora ‘aki ha ‘inasi pea, kapau ‘oku pehē, ko e fiha nai
  • tala mahu‘inga kehekehe ‘e ua meí ha kau palōfesinale mataotao ki hono langa ‘o e ‘ā ‘okú ke fiema‘u ke fakahokó.

‘I ho‘o tānaki kotoa ‘a e ngaahi fakamatala ko ení te ke lava ‘o:

Ko ʻemau maʻu pē hoʻo kole, te mau fokotuʻutuʻu leva ke mau ʻaʻahi mo sio ki he feituʻu ʻoku ke fakakaukau ke fokotuʻu ai e ʻaá. Kapau te mau loto ki he ngaahi fakaikiiki ‘o ho‘o tohi kolé, te mau ‘oatu ha tohi tali (acceptance letter) ‘i loto ‘i he ‘aho ngāue ‘e 21. Ka ‘ikai, te mau fetu‘utaki atu ke talanoa fekau‘aki mo ho‘o tohi kolé mo ha toe ngaahi founga kehe.

Ngaahi fakaikiiki ‘o e tisaini angamahení

Kuo pau ke muimui pau ‘a e ‘āá ki he Tu‘utu‘uni ki he Langá pea kuo pau ke ne ma‘u ‘a e ngaahi fiema‘u ‘a e Kāinga Ora fekau‘aki mo e ngaahi fakaikiiki ki he langa ‘aá.

Ngaahi ‘ā halanga mealelé

Ke fokotu‘u ha laine faka‘ilonga ke lava ai ‘a e kau faka‘ulí ‘o sio ki he fānaú, ‘oku fokotu‘u atu kapau ‘oku tu‘u ‘a e ‘aá ‘i he tafa‘aki ‘o ha halanga me‘alele, ke kei tauhi ‘e he ‘ā ‘a e ngaahi laine faka‘ilonga ‘i he ongo tafa‘akí lōua ‘o e halanga me‘alelé ‘i he‘ene hoko atu ko ia ki he lue‘angá. 

Ko hono tukuhifo ‘a e mā‘olungá ke ‘oua ‘e toe laka hake ‘i he mita ‘e 1.2 pe ko hono ngāue‘aki ha kalasi ‘ā vangavanga ‘oku lava pē ke sio ai ki he tafa‘aki ‘e tahá hangē ko e ‘ā ki he vai kaukaú, te ne fakasi‘isi‘i ai ‘a e fakatu‘utāmaki ki he longa‘i fānaú ‘i he taimi ‘oku holomui ai ha kā.

Ngaahi ‘ā papá

Ngāue‘aki ‘a e radiata pine H3.2 ki he NZS 3602, tu‘unga ‘oku lava ke fakatau atú ki he NZS 3631, papa faito‘o H4 ki he ngaahi papa ‘oku fehokotaki mo e kelekelé.

Ngaahi ‘ā ke mita ‘e 1.2 hono mā‘olungá

  • Ngaahi poú: 100mm x 75 mm, si‘isi‘i tahá 600mm, fokotu‘u ki he simá.
  • Ngaahi papa poupoú: Taki fo‘i papa poupou ‘e ua 100mm x 50mm ‘o kolosi ‘i he ngaahi poú.  Fokotu‘u ha ngaahi papa poupou ‘i he fu‘u pou kotoa ‘aki ha polota ukamea ‘oku uosa (galvanized coach bolts with washer) 12mm ‘oku vili‘i ‘i ha hoko‘anga papa (halving joint). Ko e ngaahi papa poupoú ke fakama‘u ‘i he tulikí.
  • Kotoa ‘a e ngaahi papa ‘aá ke mavahe ‘aki ha 50mm mei he kelekelé.

Ngaahi ‘ā ke mita ‘e 1.8 hono mā‘olungá

  • Ngaahi poú: 100mm x 100mm, 700mm ‘a e si‘isi‘i taha ki hono fokotu‘u ki he simá.
  • Ngaahi papa poupoú: Taki fo‘i papa poupou ‘e tolu 100mm x 50mm ‘o kolosi ‘i he ngaahi poú.  Fokotu‘u ha ngaahi papa poupou ‘i he fu‘u pou kotoa ‘aki ha polota ukamea ‘oku uosa (galvanized coach bolts with washer) 12mm ‘oku vili‘i ‘i ha hoko‘anga papa (halving joint). Ko e ngaahi papa poupoú ke fakama‘u ‘i he tulikí.
  • Kotoa ‘a e ngaahi papa ‘aá ke mavahe ‘aki ha 50mm mei he kelekelé. 

Ngaahi ‘ā hangē ko e ‘ā vai kaukaú

  • Kotoa ‘o e ngaahi konga ‘oku ukameá ke unu ‘i he ukamea velá hili hono ngaohí.  ‘Oku ‘ikai fakangofua ‘a hono fakaukamea ‘aki ‘a e ‘uhilá pe fakaukamea kimu‘a pea toki ngaohí.
  • ‘Oua ‘e fakamāsila pe matatōtao ‘a e tuliki ki ‘olunga ‘o e ‘aá.
  • Ko e ngaahi me‘a fakama‘ú ke ukamea stainless steel.
  • Ko e poú ke unu ‘i he ukamea velá pe papa ‘o hangē ko ia ki ha ‘ā papa.
  • Ko ha ‘ā kapau ‘oku māsila hono konga ki ‘olungá ‘oku fiema‘u ke ‘i ai hano malu‘i pe tāpuni ‘oku fakapipiki ‘i ‘olunga ke faka‘ehi‘ehi mei ha hoko ha lavea ai.

Ngaahi ‘ā piliki

Ko e ngaahi ‘ā pilikí ‘oku fiema‘u ke langa ia ‘i ha fakava‘e ‘oku sima‘i fakama‘u ‘o fakatatau ki he Building Code (Tu‘utu‘uni ki he Langá). ‘Oku fiema‘u ke malava ‘e he fakava‘é ‘o ta‘ota‘ofi ha ngaue ‘a e ‘aá ‘i he toenga ‘o e vaha‘a taimi ‘e tu‘u ai ‘a e ‘aá.

Kuo fakafo‘ou ‘a e peesí: 18 Nōvema 2024