Ngaahi tūhulu fakahinohino ki he fa‘ufa‘u palani langá
Ko e ngaahi tūhulu fakahinohino ki he fa‘ufa‘u palani langá ‘e tokoni ia ke fakapapau‘i ko e ngaahi polōseki fa‘u palani mo e langa kotoa pē ‘oku nau fakakakato ‘a ‘emau ngaahi makatu‘ungá, pea ho‘ata mei ai ‘a e ngaahi tefito‘i fakakaukau ‘o ‘emau ngaahi palani ki he langá.
Ko e ngaahi tūhulu fakahinohinó ‘oku tuku atu ia kia kinautolu kotoa pē ‘oku nau kau ‘i ha ngāue fokotu‘u pe langa ‘o e ngaahi ‘api nofo‘anga ‘a e Kāinga Ora. ‘Okú ne fakaai ha sīpinga langa fakalakalaka ‘oku faitatau pea mo ha ngaahi tūhulu fakahinohino ki he fa‘ufa‘u palani langá ‘oku makatu‘unga ‘i he fakahoko fakalelei ‘o e ngāué.
‘Oku nau fakamatala‘i ‘a ‘emau founga fa‘ufa‘u palaní mo e langá meí he kamatá ki he‘ene ‘osi, ‘o hoko ai ko ha tūhulu fakahinohino mahu‘inga ki ha fa‘ahinga taha pē ‘oku ngāue pe ‘okú ne fakakaukau ke ngāue ‘i ha taha ‘o ‘emau ngaahi polōseki langa fale nofo‘angá.
Ngā Paerewa Hoahoa Whare: Ngaahi Fiema‘u ki he Tā Palaní
Ngā Paerewa Hoahoa Whare: ‘Oku fetongi ‘e he Ngaahi Fiema‘u ki he Tā Palaní ‘a e Tu‘unga ki mu‘a ko e M-255 Housing Standard ki he ngaahi ngāue kotoa pē na‘e kamata mei he ‘aho 1 ‘o Sānuali 2023.
‘Oku ne fokotu‘u atu ‘a e ngaahi fiema‘u ki he tā ‘o e palani ‘o e ngaahi ‘api nofo‘anga fo‘ou kotoa pē ki he kakaí ‘oku tuku atu ‘e he, pea ma‘á e, Kāinga Ora. ‘Oku hoko ‘a hono fakakau atu ‘o e ngaahi fiema‘u ko ‘ení ki hono palani mo hono langa ‘o ‘emau ngaahi ‘apí ke mau fakakakato ai ‘a homau ngaahi fatongia ko ha kautaha fakapule‘anga mo ha kautaha ma‘u koloa taimi-lōloa kimautolu, lolotonga iá ‘oku fakapapau‘i ai ‘oku lava ke ma‘u ‘e he kau kasitomaá ha mo‘ui ‘oku lelei ‘i honau ngaahi ‘apí.
Ngā Paerewa Hoahoa Whare: Ngaahi Fiema‘u ki he Tā Palaní [PDF, 3.5 MB]
Ngaahi fili ki he lanu ki lotó (M-250) [PDF, 314 KB]
Palani Tefito ki he Palani Fakalūkufuá
Ko e palani fakalūkufuá (universal design) ‘oku fekau‘aki ia mo hono fa‘u ha ngaahi feitu‘u mo e ngaahi ‘ata‘atā ‘okú ne talitali lelei ‘a e kakai tokolahi taha kehekehe ‘e ala lavá. ‘Oku fakahaa‘i ‘e he fakahinohino ko ‘ení ‘a e founga ‘e lava ai ke ngāue‘aki ‘e he Kāinga Ora mo ‘enau kau vā fengāue‘akí ke tuku atu ‘a e ngaahi hala, ngaahi langa fakalakalaka mo e ngaahi kaungā‘api ‘oku ‘aonga fakalūkufua mo fekau‘aki lelei.
‘Oku ngāue‘aki ‘e he palani tefito ki he Palani Fakalūkufuá ha ongo me‘a tefito ‘e ua: ma‘ungofua ‘i he feitu‘u ofi ki he feitu‘u tefito ‘o e koló mo e ngāue‘akingofua ‘o e ngaahi halá ke ne vakai‘i ‘a e ngaahi feitu‘u fakapule‘angá pea ‘ilo‘i ha ngaahi fakalelei‘anga. ‘Oku toe kau foki ki ai ha lisi ke vakai‘i ke fakapapau‘i ‘oku S-O-S (Safe, Obvious and Step-Free); Malu, ‘Ilo‘ingofua mo Hala ha Sitepu, tānaki atu ki ai ‘a e ngaahi fehokotaki‘anga ki he ngaahi tu‘unga palani mo e fakahinohino ki he founga lelei taha ke ngāue‘akí mei Nu‘u Sila mo tu‘apule‘anga.
Palani Tefito ki he Palani Fakalūkufuá [PDF, 3.4 MB]
Tāone Ora: Ngaahi Tūhulu Fakahinohino ki he Ngaahi Palani ki he Feitu‘u ‘i Koló
Ko e ngaahi tūhulu fakahinohino ki he ngaahi palani ki he feitu‘u ‘i koló ko ‘ení ‘oku fokotu‘u atu ai ‘a ‘emau ngaahi faka‘amu ki he palani ki he feitu‘u ‘i koló ki hono langa ‘o e ngaahi fale nofo‘anga kotoa pē ‘a e Kāinga Ora - ‘o kau ki ai ‘a e ngaahi fale nofo‘anga ki he kakaí, fale nofo‘anga ‘oku ma‘ama‘a ‘o hoa mo e tu‘unga ‘o e pa‘anga hū maí, pea mo e ngaahi ‘api nofo‘anga ‘i he māketí ‘i he kotoa ‘o Aotearoa. Ko e ngaahi tūhulu fakahinohino ko ‘ení ‘oku hu‘u ‘a ‘enau tokangá ki hono langa fakalakalaka ‘o e ngaahi konga ‘api ke langa ai ha ngaahi fale lahi ‘aupitó (superlots) mo e ngaahi fale ‘oku langá. ‘Oku nau fakakaukaua ‘a e puipuitu‘a ‘o e ngaahi tūkui kaungā‘apí, ‘o faka‘aonga‘i ai ‘a e kelekelé ki he tu‘unga lelei tahá pea mo e fale‘i ‘oku tokanga ki he ngaahi langa ‘oku lava ke ma‘u mei ai ha ngaahi ola meí ha palani lelei ki he feitu‘u ‘i koló. ‘E poupou ‘a e ngaahi tūhulu fakahinohino ko ‘ení ki he‘emau kautahá mo homau ngaahi hoa fakahoko ngāué, ‘i he taumu‘a ke fakapapau‘i ‘oku fakakakato ‘e he‘emau ngāué ‘a ‘emau taumu‘a ngāue tefito ko hono langa ‘o ha ngaahi komiunitī tu‘uloa mo tupulaki, ‘a ia te ne fakatupu ai ha ngaahi ola fakasōsiale mo fakaelanga ‘oku lelei.
‘Oku fetongi ‘e he pepa ko ‘ení ‘a e fale‘i lolotonga ki he palani ki he feitu‘u ‘i koló ki he ngaahi polōseki fo‘ou na‘e kamata‘i meí he ‘aho 16 Mā‘asi 2023.
Tāone Ora: Ngaahi Tūhulu Fakahinohino ki he Ngaahi Palani ki he Feitu‘u ‘i Koló [PDF, 18 MB]
Ngā Tikanga Ārahi Pae Arotake Hoahoa: Ngaahi Tu‘utu‘uni ki he Fatongia ‘o e Ngaahi Pēnolo ki Hono Vakai‘i ‘o e Ngaahi Palaní
Ko e ngaahi tu‘utu‘uni ki he fatongiá ko ‘ení ‘oku fokotu‘u atu ai ‘a e ngaahi founga ngāue ki hono vakai‘i ‘o e ngaahi palaní, ngaahi vaha‘a taimí mo e ngaahi me‘a fakapepa ‘oku fiema‘u ki he ngaahi Pēnolo ‘a e Kāinga Ora ki hono Vakai‘i ‘o e Ngaahi Palaní - ‘o kau ki ai ‘a e ngaahi fale nofo‘anga ki he kakaí, fale nofo‘anga ‘oku ma‘ama‘a ‘o hoa mo e tu‘unga ‘o e pa‘anga hū maí, pea mo e ngaahi ‘api nofo‘anga ‘i he māketí ‘i he kotoa ‘o Aotearoa. ‘E poupou ‘a e pepa ko ‘ení ki he‘emau kautahá mo homau ngaahi hoa fakahoko ngāué ke mau mahino‘i ‘a hono fononga‘ia ‘o e founga ngāue ki hono vakai‘i ‘o e ngaahi palaní ‘a ia ‘oku mātu‘aki mahu‘inga ‘eni ‘i hono fakapapau‘i ‘oku fakakakato ‘e he ngaahi langa fakalakalaká ‘a ‘emau ngaahi faka‘amu ki he fa‘u palaní.
‘Oku fetongi ‘e he pepa ko ‘ení ‘a e fale‘i lolotonga ki hono vakai‘i ‘o e fa‘u palaní ki he ngaahi polōseki fo‘ou na‘e kamata‘i meí he ‘aho 16 Mā‘asi 2023.
Toitū Te Whenua Toitū Te Kāinga: Tūhulu Fakahinohino ki Hono Fakasanisani ‘o e Konga Kelekelé pe ‘Apí ki he Ngaahi Fale Nofo‘anga ki he Kakaí
Ko hono fakasanisani ‘o e konga kelekelé pe ‘apí ko ha konga mahu‘inga ia ‘o e ngaahi langa fakalakalaka ‘a e Kāinga Ora ‘i he ngaahi tu‘unga lalahi kotoa pē, pea ‘oku uesia fakahangatonu ai ‘a e mo‘ui lelei mo e tu‘unga lelei ‘a e mo‘ui ‘a ‘emau ngaahi komiunitií. Ko e ngaahi tūhulu fakahinohino ko ‘ení ‘oku kaunga atu ia ki he Ngaahi Fale Nofo‘anga ki he Kakaí ‘i he ngaahi polokalama tokonaki fale kotoa pē, ‘i he taumu‘a ke fakapapau‘i ‘oku fakakakato ‘e he‘emau ngāué ‘a ‘emau taumu‘a ngāue tefito ko hono langa ‘o ha ngaahi komiunitī tu‘uloa mo tupulaki, ‘a ia te ne fakatupu ai ha ngaahi ola fakasōsiale ‘oku lelei.
‘Oku fetongi ‘e he pepa ko ‘ení ‘a e fale‘i lolotonga ki he Tūhulu Fakahinohino ki Hono Fakasanisani ‘o e Konga Kelekelé pe ‘Apí ki he Ngaahi Fale Nofo‘anga ki he Kakaí ki he ngaahi polōseki fo‘ou na‘e kamata‘i meí he ‘aho 24 Mā‘asi 2023.
Ko e Tu‘unga ki he Tisaini ‘o e Ngaahi Ngāue Fakaleleí
‘Oku ngāue‘aki ‘a e Tu‘unga ki he Tisaini ‘o e Ngaahi Ngāue Fakaleleí ki he Ngaahi Poloseki Ngāue Fakaleleí. Kapau ‘e ala ngāue‘aki, ko e ngaahi poloseki hokohoko na‘e kamata kimu‘a he ‘aho 1 ‘o Suné ‘e toe vakai‘i ‘e he Timi Fakahoko Ngāue ‘a e Kāinga Ora ‘o fakatatau ki he ngaahi tūhulu fakahinohino ko ení (kehe ke ‘oua ‘e ‘i ai ha uesia kovi ‘i he lahi ‘o e fakamole pe ngaahi taimi ki he ngaahi kupu fengāue‘akí).
Tu‘unga ki he Tisaini ‘o e Ngaahi Ngāue Fakaleleí [PDF, 709 KB]
Tūhulu fakahinohino ki he langa ‘o teuteu ke maau ki he ivi solá (solar photovoltaic pe PV)
‘Oku ‘oatu ‘i he pepá ni ‘a e tūhulu fakahinohino ki hono palani ‘o e ngaahi langa ‘a e Kāinga Ora ‘a ia ‘e fakakau atu ki ai ha ngaahi fa‘unga ivi sola (solar PV systems). ‘Oku tuku atu ia ko ha nāunau tokoni ki he ngaaahi ‘Ahi‘ahi Ma‘u‘anga Ivi Fakaenatula ‘a e Kāinga Ora pea ‘oku ‘ikai ke ne hoko ‘i he lolotongá ni ko ha konga ia ‘o e ngaahi fiema‘u ‘a e Kāinga Ora ki he fakahoko ngāué (M-134/ M-135).
Tūhulu Fakahinohino ki hono Palani ‘o e Langa ki hono Fokotu‘u ‘o e Ivi Solá [PDF, 908 KB]
Ngaahi ‘aá - Ngaahi lau‘itohi palani fakalūkufuá
Kapau ‘oku fetaulaki mai ‘a e ngata‘anga ho ‘apí ki homau ‘apí pea ‘oku ‘i ai ha‘o palani ke fakangata ‘aki ha ‘ā, te mau ala fakakaukaua hamau tokoni atu ki he fakamole ‘o e ‘ā fo‘oú pe ko ha fakalelei ki ha ‘ā ‘oku ‘osi tu‘u, ka ‘e fiema‘u ke ke ‘omai ha fanongonongo ki ai ‘i ha tohi pea fakakau mai ai ‘a e ngaahi fakamatala fekau‘aki mo e ngāue ‘oku palani ke fakahokó.
‘Oku totonu ke fakakakato ‘e he ‘ā ‘oku palani ke fokotu‘ú ‘emau ngaahi makatu‘unga mā‘ulalo taha ki he ngaahi ‘āá Fakaikiiki angamaheni ki he ngaahi fakamatala fakaikiiki ki ha ‘ā papa mo uaea mesh [PDF, 163 KB]
Ki ha fakamatala lahi ange, kau ai ha lisi kakato ‘o e ngaahi fakamatala fakapepa ke fakakau ‘i hano kole ha tokoni ki ha ‘ā, vakai ki he ‘emau peesi ki he ‘aá.
Tūhulu Fakahinohino ki ha Palani Tofi ‘Api
Ko e Tūhulu Fakahinohino ki ha Palani Tofi ‘Apí ‘okú ne ‘oatu ha fale‘i ki he kau savea mei tu‘á mo e ngaahi hoa ngāue langá/langa fakalakalaká ki he ngaahi palani ki he polokalama tofi ‘apí mo e ngaahi palani ki he Momoi ‘Apí (Land Transfers) ke ho‘ata mei ai ‘a e ngaahi fiema‘u fakangāue mo e pule‘i koloa ‘a e Kāinga Ora.
Tukuhifo (download) ‘a e Tūhulu Fakahinohino ki ha Palani Tofi ‘Apí [PDF, 2.1 MB]
Homestar
Kāinga Ora has discontinued Homestar certification on new state housing deliveries.
This does not result in any design or specification changes for our developments and there will be no decline in the standard of new state homes being specified.
Projects are still required to comply with Kāinga Ora design guidelines and build standards including requirements set out in Nga Paerewa Hoahoa Whare: Design Requirements [PDF, 3.5 MB].
Kuo fakafo‘ou ‘a e peesí: 16 Tīsema 2024