Te Whare Noho e Tautokona Ana
Ka whakahuia e te Whare Noho e Tautokona Ana te whare noho ka whai pūtea tūmatanui ngātahi ki ngā ratonga tautoko he mea waiwai ki te oranga o ngā tāngata, o te whānau e noho ana i te kāinga.
Ka whakaratoa e te Whare Noho e Tautokona Ana te whare noho me te tautoko tino kairangi mō te hunga e pāngia ana e ngā hauātanga ā-hinengaro, mō te hunga hauā ā-tinana, mō te hunga e mōrearea ana kei kore kāinga ai, mō te hunga e pāngia ana e ngā raru hauora ā-hinengaro, mō te hunga kua pāngia e te riri ā-whare, mō ngā herehere e hoki atu ana ki roto i te pāpori, mō te maha atu anō hoki.
He wāhanga waiwai tērā o te rongoā whakarato whare noho o Aotearoa, hei aronga matua mō Kāinga Ora anō hoki.
Tōna 3,700 ngā whare a Kāinga Ora huri noa i te motu e whakahaerehia ana e te neke atu i te 240 Kaiwhakarato Whare Noho e Tautokona Ana he mātanga rātou, hei Whare Takawaenga, hei Whare Noho Hapori rānei.
Tō mātou tūranga mō te Whare Noho e Tautokona Ana
Kia tuku pai i te Whare Noho e Tautokona Ana, ka mahi tata atu a Kāinga Ora ki ngā kaituku pūtea, ki ngā whakahaere Kaiwhakarato Whare Noho e Tautokona Ana hoki.
Ka whakatau ngā kaituku pūtea he aha ngā ratonga ka utua e rātou, mō wai, ā, mā wai e whakarato i ērā. Ka tautoko atu a Kāinga Ora mā te whakaratonga o te kāinga e rētihia ana, e rīhihia ana rānei e mātou tōtika ki tētahi Kaituku Pūtea, ki tētahi atu whakahaere Kaiwhakarato rānei kua utua e rātou. Ko ngā tauira o te Kaituku Pūtea ko Te Ara Poutama Aotearoa, Oranga Tamariki, Whaikaha me Te Manatū Whakahiato Ora.
Te Mahere Rautaki mō te Whare Noho e Tautokona Ana
Kua whakawhanake a Kāinga Ora i tētahi Rautaki mō te Whare Noho e Tautokona Ana, e tuku ai i te ahunga rautaki ki ā mātou tāngata i a mātou e tipu haere ana, me te whakatipu tonu i tā mātou whakarato i te Whare Takawaenga me te Whare Noho Hapori mō ngā tāngata, mō ngā whānau e matea ana.
Pānuitia tētahi whakarāpopoto o te Mahere Rautaki [PDF, 1.3 MB].
Te Whare Takawaenga
Ka whakaratoa e te Whare Takawaenga te whare noho taupua mō ngā tāngata, mō ngā whānau whai matea whare noho kōhukihuki, tahi ki ngā ratonga tautoko hei āwhina i a rātou ki te anganui ki ō rātou matea, tae atu ki ngā ratonga a Te Hiranga Tangata, ki te tohutohu penapena pūtea, ki ngā ratonga hauora anō hoki.
Ko te Whare Takawaenga ko te piriti i waenga i te whare noho he iti iho te whita pērā i te wāhi noho kōhukihuki ki ngā mōtera, te noho ki te kāinga o ngā hoa, o te whānau rānei, me te wāhi noho whita wā-roa.
Ka rīhi atu a Kāinga Ora i ngā whare ki ngā kaiwhakarato kiritoru mātanga o ngā Whare Takawaenga, ka kirimanahia e Te Tūāpapa Kura Kāinga (HUD).
Tirohia te nui o ngā kāinga nō Kāinga Ora i tā mātou kōpaki Whare Takawaenga.
Ka rapua ētahi atu mōhiohio mō te Whare Takawaenga ki te paetukutuku a HUD(external link).
Tū mai hei Kaiwhakarato Whare Takawaenga
Ki te hiahia koe ki te whakarato i ngā ratonga Whare Takawaenga, torohia te paetukutuku a HUD(external link) mō ngā mōhiohio mō te tono mai.
Ngā Whare Noho Hapori
Ka whakaratoa e te Whare Noho Hapori ngā whare noho ā-hapori me ngā whare ā-hapori ehara i te whare noho, mā te hunga kua whai matea tauwhaiti, ko te tikanga he matatini anō hoki. I roto pea i tēnei ko:
- ngā tāngata e pāngia ana e te mate hinengaro
- ngā tāngata e pāngia ana e ngā hauātanga ā-tinana, ā-hirikapo hoki/rānei
- ngā tāngata e kai whakapōauau ana, e pāngia ana e ngā waranga rānei
- ngā tāngata e hiahia ana ki te āhuru mōwai
- ngā whānau e hiahia ana ki te whare noho ohotata
- ngā tamariki/rangatahi e mōrearea ana
- te tautoko whānau (pērā i Plunket, i Barnardos, i a Tamariki Ora, i te penapena pūtea rānei).
Ka rēti, ka rīhi rānei a Kāinga Ora i ngā papanoho tōtika atu ki ngā Kaiwhakarato Whare Noho Hapori kiritoru mātanga. Ka āta tīpakohia ngā kāinga hei whakatutuki i ngā hiahia o te Kaiwhakarato me ā rātou kiritaki, ā, ina hiahiatia, ka whakamahi a Kāinga Ora i ngā whakarerekētanga hei whakarite kia whakatutuki te kāinga i ngā here kua whakaaetia.
Neke atu i te haurua o ngā kāinga e whakaratohia ana e mātou he papanoho e 1-, e 2-, e 3- hoki ngā rūma moe, ā, ko te toenga e 4-, e 5-, neke atu rānei. 18 ngā rūma moe o te papanoho tino rahi ka whakaratohia e mātou mō te Whare Noho Hapori.
Tirohia te nui o ngā kāinga nō Kāinga Ora i tā mātou kōpaki Whare Noho Hapori.
Kia tū hei kaiwhakarato Whare Noho Hapori
Ka taea e ngā whakahaere e māraurau ana te tono tōtika ki a Kāinga Ora kia tū hei Kaiwhakarato Whare Noho Hapori ki tētahi whare a Kāinga Ora. Ka whakarato whare noho ina wātea mai ki a mātou ngā pūtea me ngā rawa. Kia māraurau hei tono ki tētahi kāinga me pēnei ngā rōpū:
- me whai pūtea i tētahi atu tari kāwanatanga hei whakarato ratonga
- me whai whakamanatanga, me tātari, me aroturuki hoki e tētahi atu tari kāwanatanga hei whakarato i ngā ratonga
- he kaupapa aroha rēhita, he manatōpū, he hinonga rānei (hei tauira, he kamupene taunaha tāpui) me te;
- whai pūtea rawaka kia whakahaere, kia taea hoki te rēti mākete, ā, me whai i te tukanga mana whakahaere tika, me te hanganga whakahaere tika hei tautoko i te ratonga.
Ko ngā rōpū e whakarato ana i te Whare Takawaenga e utua ana e Te Tūāpapa Kura Kāinga, e Poutama Aotearoa rānei, kāore i te māraurau mō te papanoho Whare Noho Hapori.
Hei rēhita i tō hiahia ki a mātou, te rapu kōrero atu anō rānei mō ngā paearu māraurau, waea mai ki 0800 801 601.
Ā mātou Kaiwhakarato Whare Noho Hapori
Mēnā e rēti ana, e rīhi ana rānei koe i tētahi whare hapori i a mātou, kei roto i tēnei wāhanga ngā mōhiohio hāngai mōu.
Kia huri ngā āhuatanga
Ko ngā rōpū kei te rēhi, rēti rānei i ngā whare o te Whare Noho Hapori e herea ana rātou ki te whakamōhio atu ki a Kāinga Ora mō ngā huringa ki ō rātou āhuatanga, otirā i mua noa atu o te pānga mai o tētahi huringa. Ka pā pea te huringa o ngā āhuatanga mō tētahi Rōpū ki tō rātou māraurau ki tētahi papanoho CGH, ki te tautukunga, ki te tautoko rēti, ki ngā kawenga hoki i raro i tō kirimana whiwhi pūtea. I roto i tēnei pea ko:
- he huringa ki ngā kirimana pūtea
- he huringa ki te ratonga
- he huringa ki te rōpū
- he huringa ki ngā puna o te moni whiwhi
- he huringa ki ngā kiritaki
- he huringa ki ngā whakaritenga papanoho
Mēnā he huringa ki tētahi rōpū Whare Noho Hapori e haere ake nei, mēnā rānei kua tū kē he huringa, whakapā mai ki a mātou ki 0800 801 601 kia kōrerorerohia.
Te Kaupapa Tautoko Rēti
He ratonga e whakarato ana i te tautoko mō ngā tāngata i ngā āhuatanga noho e tautokona ana ā-whare, ki te whānau, mō ngā whānau, mō ngā ratonga oranga me te whakatā (ko te mea ā-whare, ko te mea ehara i te whare hoki) ka māraurau pea ki te Tautoko Rēti. E hāngai ana te nuinga o te utu tāpiri, me te tangata ka taea te whiwhi i tērā, ki te momo ratonga e whakaratohia ana.
E takunetia ana te kaupapa kia tautoko i ngā rōpū hapori ka taea te whakaatu tē taea e te moni whiwhi ka riro i a rātou te whakatutuki i te rēti mākete me utu mō te papanoho ka rētihia e rātou i a mātou. I roto i tēnei ko te moni whiwhi mai i ngā puna e whai ake nei:
- ētahi atu kirimana kāwanatanga e āta tautuhia ana ki te rēti
- ngā takoha ki te rēti mai i ngā kainoho, i ngā kaiwhakamahi ratonga hoki/rānei
- ngā koha me ngā tuku e āta tautuhia ana mō te rēti.
He kawatau kia mahi te rōpū kia anga atu ki te utu i te rēti mākete mō ngā papanoho e rētihia ana e rātou i a mātou, nā te mea ehara te Kaupapa Tautoko Rēti i te otinga wā-roa.
Kāore te tautoko rēti i te wātea mō:
- Ngā ratonga whare takawaenga e utua ana e Te Manatū Whakahiato Ora me Te Tūāpapa Kura Kāinga (kāore hoki ēnei ratonga i te māraurau ki tētahi Whare Noho Hapori rānei).
- Ngā ratonga e whakarato ana i te tautoko mō ngā tāngata i ngā āhuatanga noho motuhake.
- Ngā utu o te whakarato i te wāhi tari, i te wāhi noho kaimahi rānei.
Ehara te Kaupapa Tautoko Rēti i te otinga wā-roa, ā, he kawatau kia mahi te rōpū kia anga atu ki te utu i te rēti mākete mō ngā papanoho e rētihia ana e rātou i a mātou.
Me mātua arotake ngā tautoko rēti ina rerekē ōu āhuatanga, i te mea ka whai pānga pea tēnei ki tō āheitanga. Ka tirohia tēnei me koe i ia tau.
Kia rapu i ētahi atu mōhiohio, waea mai ki te pokapū ratonga o Kāinga Ora ki 0800 801 601.
He aha te auau o te hiahia ki tētahi tono Tautoko Rēti?
Me whai i tētahi tono kua oti mō Ngā Tautoko Rēti, tae atu ki ngā tuhinga katoa, ina rerekē ngā āhuatanga o te rōpū, tae atu ki ngā pūtea, te tuku ratonga rānei. Ka tirohia tēnei me koe i ia tau. Me whakaatu e ngā kirimana pūtea ka tukuna hei wāhanga o tētahi tono i ngā mati kirimana katoa.
E māraurau ana ngā ratonga Independent Living ki te Tautoko Rēti?
Kāo, nā te mea ko ngā tāngata e tautokona ana kia noho motuhake me te tautoko mōkito e māraurau ana mō ētahi atu pūtea āwhina whare noho, pērā i te Accommodation Supplement. E āhei ana Te Manatū Whakahiato Ora (MSD) ki te whakatau mēnā rānei e māraurau ana ō kaiwhakamahi ratonga ki te whiwhi i ētahi atu pūtea āwhina whare noho.
Ka taea e ngā kaiwhakarato te tono ki te Tautoko Rēti mō ngā ratonga whare takawaenga e utua ana e te Manatū Whakahiato Ora, e Te Tūāpapa Kura Kāinga rānei?
Kāo, kāore ngā ratonga whare takawaenga e utua ana e Te Manatū Whakahiato Ora me Te Tūāpapa Kura Kāinga i te māraurau ki te Tautoko Rēti, ki te Whare Noho Hapori rānei. Mō ētahi mōhiohio anō, whakapā atu ki tō Kaiwhakahaere Kirimana Pūtea.
He aha ka whai whakaarohia ina tātai mātou i te Tautoko Rēti?
I runga i te ratonga e tukuna ana, ka whai whakaarohia ētahi āhuatanga ina tātaihia te Tautoko Rēti:
- Te pūtea Kāwanatanga ka whakawhiwhia mō te rēti;
- Ngā takoha rēti i ngā kaiwhakamahi ratonga;
- Ngā koha me ngā tuku e āta tautuhia ana mō te rēti;
- Te nui o ngā rūma moe i te papanoho;
- Te nui o ngā kaiwhakamahi ratonga; me
- Te nui o ngā rūma moe e whakamahia ana hei wāhi tari, hei wāhi noho kaiwhakamahi rānei.
Ka noho i raro i te Tautoko Rēti ngā rūma moe e whakamahia ana hei wāhi tari, hei wāhi noho kaimahi rānei?
Mēnā ko tō whakaaetanga ki a mātou ko te whakarato i ngā ratonga whare noho, ko ngā rūma moe e whakamahia ana hei wāhi noho kaimahi, hei wāhi tari rānei kāore e noho i roto i te nui tapeke o ngā rūma moe ina tātai mātou i te nui o te Tautoko Rēti.
Mēnā ko tō whakaaetanga ki a mātou ko te whakarato i ngā ratonga ehara i te wāhi noho, tē taea e tētahi te noho ki te papanoho. Ka tātaihia te Tautoko Rēti mā te whakamahi i te pūtea, i ngā koha, i ngā takoha kaiwhakamahi ratonga mō te rēti. Kāore i te arohia te nui o ngā rūma moe i te papanoho.
He aha ngā mōhiohio ka whakamahia e au hei hoatu i te rahi rēti tūturu kua riro mai?
Tēnā tirohia tō rēti tūturu kua riro mai i ō kaiwhakamahi ratonga mō te tau pūtea o mua. Kātahi ka taea e koe te whakamahi i tēnei rahi hei whakatau tata i te rahinga rēti ka riro mai mō te tau e heke mai ana.
He aha te wā e hiahiatia ana mō ngā kaute kua tātarihia?
Ko ngā kaute kua tātarihia me aro ki tō tau pūtea o mua nā te mea koinei te mea tino hou.
Me pēhea taku tuku i te rahi pūtea ā-wiki mō te rēti mai i te Kāwanatanga mēnā ehara tēnei i te mati ōrite mō ia kaiwhakamahi ratonga?
Tēnā tukuna mai tētahi rahi toharite. Ka tātaihia tēnei rahi toharite i runga i te rahi rēti kua riro mai i tō kirimana pūtea.
Kāore taku kirimana pūtea i te whakaatu i te rahi mō te rēti ake. Me whakamahi au i te aha?
Ka āta whakaatu ētahi kirimana i te rahi o te rēti, engari kāore mātou i te mōhio mēnā e pēnei ana mō ngā kirimana katoa. Me mātua kōrero koe ki tō kaituku pūtea hei tautohu i te nuinga tika mō te rēti. Mēnā kāore tonu koe i te āhei ki te tātai e hia te nui mō te rēti ake, e marohi ana mātou kia tiro koe ki te tau o mua hei tātai i te nui o tō pūtea i utua ki te rēti. Kātahi koe ka āhei ki te homai i tētahi whakatau tata mō te nui o tō pūtea Kāwanatanga ka utua ki te rēti i te tau o nāianei.
Kei taku kirimana hauora he utu ā-rā me ngā rahi rerekē e whakahāngaihia ana ki te nui o ngā matea. Me pēhea taku tātai i tēnei rahi mō te tono Tautoko Rēti?
Tātaihia te wāhanga rēti o te utu ā-rā, mō tēnā, mō tēnā o ō kaiwhakamahi ratonga. Ko te tapeke mai i tēnei ko te tapeke ka whakamahia e koe ki tō tono ki te Tautoko Rēti. Mēnā he mōhiohio āu mai i tō tau o mua mō te nuinga i riro i a koe mō te rēti, ka taea hoki e koe te whakamahi i tēnei hei āwhina ki te tātai i te wāhanga rēti ki ō whakaaro mō te tau e heke mai ana.
Ka riro i a mātou te Utu Tāpiri Tautoko Wāhi Noho a Te Manatū Whakahiato Ora mō ētahi o ō mātou kiritaki. Ka pēhea tā mātou mōhio e hia te nui o te utu tāpiri mō te rēti?
E takunetia ana te Utu Tāpiri Tautoko Wāhi Noho kia utu i te wāhi noho, i ngā utu poka noa mō tō kiritaki, mai i tana takuhe. Ka riro i tō kiritaki tētahi utu tāpui whaiaro i Te Manatū Whakahiato Ora. Me whakamōhio mai hoki koe i te nui o te Utu Tāpiri Tautoko Rēti ka riro i a koe mō ō kiritaki, ā, me te nui o te rēti, o te utu mō te noho rānei e uta ana koe ki ō kiritaki. Mō ētahi mōhiohio anō mō te Utu Tāpiri Tautoko Rēti, tēnā tirohia te paetukutuku a Te Manatū Whakahiato Ora.
He aha ngā tuhinga e hiahiatia ana ina tē taea te rēti mākete ā-wiki te utu?
Ki te taha o ngā tuhinga kua tukuna kētia e koe mō te pūtea, mō ngā tahua hoki, me whakaatu hoki e koe ō mahere mō te whakapiki i tō pūtea, i tō moni whiwhi rānei, pērā i te rapu pūtea, i ngā nama kiritaki tāpiri rānei. Me whakaatu hoki e koe te/ngā taumata o ērā atu utu ōu.
Mēnā he pātai atu anō āu whakapā atu ki tō Kaiārahi ā-Rohe mō te Whare Noho e Tautokona Ana ki 0800 801 601, īmēra mai ki a mātou rānei.
Kua whakahoungia te whārangi: 25 Kohitātea 2024